ADD, ”Emperyalizme karşı savaş alanlarında ve masada verilen bu çetin mücadele tüm mazlum milletlerin bağımsızlıklarını kazanma yolunda bir ilk ve örnek olmuştur. Bu antlaşmanın mimarları olan başta Mustafa Kemal ATATÜRK ile 2. Cumhurbaşkanımız İsmet İNÖNÜ ile müzakere heyetinde emek veren herkesin aziz hatıraları ve mücadeleleri önünde saygı ile eğiliyoruz..."
Atatürkçü Düşünce Derneği Mersin Şubesi Lozan Barış Antlaşmasının 100. yıldönümünde, konunu önemine yönelik değerlendirmede bulundu.
Atatürk’ün “Yurtta Barış Dünya’da Barış” vizyonunun Lozan Barış Antlaşması’yla sürdürüldüğün altının çizildiği açıklamada ayrıca şu görüşlere yer verildi
"Bu antlaşma, yedi düvele karşı savaş meydanlarında yapılan kanlı mücadeleler ve boğuşmalar sonucu kurulan Genç ve Çağdaş Türkiye Cumhuriyetin Dünya milletler ailesine katılmasını sağlayan bir belgedir" denilen açıklamada, "Bu barış antlaşması ile Anadolu topraklarında yüzyıllardan beri ilk defa halkımız 100 yıldır, haklı ve zorunlu kaldığımız 1974 Kıbrıs Barış harekatı ile bölücü terör eylemleri ve güney sınırımızdaki sınırlı harekatlar dışında, barış ve huzur içinde yaşamaktadır. Anadolu’da üç dört kuşak babalar çocuklarını sevebilmiş, kadınlar dul, çocuklar yetim kalmamıştır. Bu antlaşmanın devamı olan Montrö Boğazlar sözleşmesi ile Çanakkale ve İstanbul Boğazları 20 Temmuz 1936 da Türkiye Cumhuriyetinin denetimine geçmiştir. Bugün dahi Ukrayna Savaşının neden olacağı 3. Dünya savaşının önlenmesi ve Dünya barışının sağlanmasında ve sürdürülmesinde Türkiye’yi kilit durumuna gelmiştir.
Bu antlaşmanın yine devamı olan Hatay’ın 1939 da anavatana katılmasıyla İskenderun’un bir Türk körfezi olması sağlanmış, Güneyimizdeki ve Doğu Akdeniz’de ülkemize ve mavi vatana yönelik yeni emperyalist tehditler ve yeni Sevr dayatmaları boşa çıkartılmaktadır.
Bu nedenlerle ülkemizin kurucusu büyük önder Atatürk’ün ‘Yurtta Barış Dünya’da Barış’ vizyonu, bugün Lozan Barış Antlaşması ile sürdürülmektedir. Lozan Barış Antlaşmasının 100. Yılını görebilmek bugünkü kuşaklara kısmet olmuştur.
Bu antlaşma, milyonlarca kişinin öldürüldüğü sıcak ve soğuk savaşlar ve bölgesel çatışmalar yüzyılı olan 20.yüzyıldan, 21.Yüzyılda devam edebilen ender antlaşmalardan biridir. Bu antlaşma hakkında 100 yıldır söylenen tüm yalanlar bugün boşa çıkmıştır.
Öte yandan, bugün komşumuz Yunanistan’ın Lozan Barış Anlaşmasına aykırı olarak, Meis adası silahlandırmakta, Ege Denizinde karasularımız içindeki birçok küçük kayalık ve adalar işgal etmekte, Türkiye’yi denizden kuşatarak Lozan Barış Antlaşmasını ihlal etmektedir. Gelecekte barışın sürdürülmesi için işgal ve ihlallerin önlenmesi Türkiye’yi yöneten iktidarların sorumluluğundadır.
Sınırlarımızın güneyinde ve kuzeyinde devam eden savaşlar ve çatışmalara rağmen ülkemiz bölgesinde, Lozan Barış Antlaşması sayesinde bir barış adası olarak varlığını sürdürmektedir ve ebediyete kadar sürdürecektir.
Lozan Barış görüşmeleri sürecinde, başta İngiltere olmak üzere emperyalist devletlerin kayda geçmeyip hatıralarda anlatılan kibirli tutumlarına karşın, başarıyla ve soğukkanlılıkla götürülen süreç Dünya diplomasi tarihine geçecek olaylarla doludur. Emperyalizme karşı savaş alanlarında ve masada verilen bu çetin mücadele tüm mazlum milletlerin bağımsızlıklarını kazanma yolunda bir ilk ve örnek olmuştur. Bu antlaşmanın mimarları olan başta Mustafa Kemal ATATÜRK ile 2. Cumhurbaşkanımız İsmet İNÖNÜ ile müzakere heyetinde emek veren herkesin aziz hatıraları ve mücadeleleri önünde saygı ile eğiliyoruz."
