‘Systemd’nedir?
Windows işletim siteminde yer alan ‘mavi ekran’, 30 yıl sonra Linux dağıtımlarına geliyor. Linux’a gelecek olan mavi ekran ‘Systemd’ nedir?
Systemd, Linux dağıtımlarında yaygın olarak kullanılan bir sistem başlatma ve servis yönetim sistemidir.
Systemd, Büyük Linux dağıtımları için varsayılan başlatma sistemidir. systemd doğrudan kullanıcı tarafından başlatılmaz, ancak /sbin/init aracılığıyla yüklenir ve ilk önyükleme sırasında başlatılır. systemd, ilk olarak çalıştırıldığında kullanıcı alanı hizmetlerini getiren ve sürdüren init sistemi olarak işlev görür. Birçok geliştiricinin katkı sunduğu systemd, Linux tabanlı dağıtımlar için temel yapı taşlarından oluşan bir yazılım. Systemd’nin temel mantığı Windows'ta Mavi Ekran hatası olduğu gibi, Linux versiyonu da hataları kaydederek acil durum aracı olarak kullanılacak.
Systemd Özellikleri:
1- Servis yönetimi: systemd, sistem servislerini yönetmek için bir yol sağlar, bunların arasında başlatma, durdurma ve yeniden başlatma bulunur.
2- Bağımlılık yönetimi: systemd, servisler arasındaki bağımlılıkları yöneterek, servislerin doğru sırada başlatılmasını sağlar.
3- Kaynak yönetimi: systemd, sistem kaynaklarını yönetmek için bir yol sağlar, bunlar arasında CPU, bellek ve I/O bulunur.
4- Günlük kaydetme: systemd, sistem günlüklerini görüntülemek için bir sistem sağlar.
5- Başlatma yönetimi: systemd, başlatma sürecini yönetmek için bir yol sağlar, bunlar arasında farklı çalıştırma seviyelerine ulaşmak bulunur.
Lennart Poettering ve Kay Sievers tarafından ilk sürümü 30 Mart 2010 yılında yayınlanan : "İşletim sistemindeki bir donanım arızası veya yazılım hatası sonucu kernel panic meydana gelebilir. Çoğu durumda, işletim sistemi bir hata oluştuktan sonra çalışmaya devam edebilir. Bununla birlikte, sistem kararsız bir durumdadır ve güvenlik ihlalleri ve veri bozulması riskine girmek yerine, işletim sistemi daha fazla hasarı önlemek ve hatanın teşhisini kolaylaştırmak için durur ve olağan durumlarda yeniden başlatılır."
Systemd, sistem kaynaklarını, servislerini ve arka plan programlarını yönetmek için bir dizi araç ve daemon(arka plan programı) sağlar. Hızlı, verimli ve esnek olması nedeniyle birçok Linux dağıtımında popüler bir seçimdir.
Çok sayıda Linux dağıtımı systemd'yi kullanmakta, bunlar arasında yer alan bazı Linux dağıtımları:
• Fedora
• Arch Linux
• Debian (8 sürümünden itibaren)
• Ubuntu (15.04 sürümünden itibaren)
• openSUSE
• Mageia
• Red Hat Enterprise Linux (RHEL)
• CentOS
• Mandriva
Systemd'yi kullanmayan Linux dağıtımlarını sıralayacak olursak: Pisi Linux, Slackware, Gentoo LFS (Linux From Scratch) ve Void Linux dağıtımları.
Linux dağıtımlarında Systemd, başlatma sistemi olarak, sistem yönetimine ilişkin daha fazla kontrol ve esneklik sağlamakta. Systemd-bsod özelliği hala deneysel için ve değişime tabi olduğunu belirtiyor, ancak systemd, Ubuntu, Fedora, Debian ve Red Hat dahil olmak üzere çoğu Linux dağıtımının temel bir parçası olarak yer almakta. Systemd-bsod özelliği, 2024 yılı boyunca birçok Linux dağıtımına gelecek.
(*)Gelecek yazımda Linux dağıtımlarına yer vereceğim.
Kaynakça :
https://github.com/systemd
https://github.com/systemd/systemd/releases/tag/v255
